KHON KAEN AGR. J. 40 : แก่นเกษตร 40

KHON KAEN AGR. J. 40 : แก่นเกษตร 40 : 203-206 (2555). 203-206 (2012). KHON KAEN AGR. J. 40 : 203-206 (2012). 203
ความยั่งยืนของธุรกิจแมลงกินได้
ทัศนีย์ แจ่มจรรยา1
1 ศูนย์วิจัยควบคุมศัตรูพืชโดยชีวินทรีย์แห่งชาติ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนบน มหาวิทยาลัยขอนแก่น
ตู้ ปณ. 181 ขอนแก่น 40002
National Biological Control Research Center, Upper Northeastern Regional Center, Khon Kaen University,
P.O. Box 181 Khon Kaen, 40002
วัฒนธรรมการบริโภคแมลงมีในหลายประทศ
แมลงกินได้เหล่านี้อุดมไปด้วย โปรตีน พลังงาน วิตามิน
และเกลือแร่ ในแองโกลา การวิเคราะห์คุณค่าทาง
อาหารของแมลงเม่า Macrotermes subhyalinus และ
หนอนด้วงงวง Rhynchophorus phoenicis พบว่า
ให้พลังงาน 613 และ 561 กิโลแคลอรี่ต่อ 100 กรัม
หนอนด้วงงวงและหนอนผีเสื้อยักษ์ Usta terpsichore
มีสังกะสี ไทอามีน และไรโบฟลาวินสูง หนอนผีเสื้อยักษ์
มีธาตุเหล็กสูงด้วย ที่ไนจีเรีย หนอนผีเสื้อยักษ์ Cirina
forda มีขายมากมายในตลาดราคาดีเป็นสองเท่า
ของเนื้อสัตว์ ในแอฟริกาใต้คนนิยมกิน mopanie
worm ซึ่งเป็นหนอนผีเสื้อยักษ์ Gonimbrasia belina
กรดอะมิโนในตัวหนอนแห้งมี lysine, tryptophan และ
methionine มาก การขายหนอนชนิดนี้มีผลกระทบ
ต่อการขายเนื้อวัว ในซิมบับเว มีการขายหนอนชนิด
นี้ในระดับอุตสาหกรรมราคาดีพอๆ กับเนื้อวัวสด
การวิเคราะห์คุณค่าทางโภชนะของแมลงเม่า
Macrotermes falciger พบว่ามีโปรตีนและไขมัน
ร้อยละ 41.8 และ 44.3 ของน�้ำหนักแห้ง ให้พลังงานสูง
761 กิโลแคลอรี่ต่อ 100 กรัม(ในสภาพที่ไม่มีเถ้า)
ในประเทศญี่ปุ่นนิยมกินตั๊กแตนจากนาข้าว ส่วนใหญ่
เป็นชนิด Oxya yezoensis และ O. japonica มีขาย
ตามห้างสรรพสินค้าและภัตตาคาร นอกจากนี้มีตัวอ่อน
ของผึ้งและต่อ ปรุงกินกับข้าวต้ม ที่ปากัวนิวกินี
นิยมกินหนอนสาคู Rhynchophorus ferrugineus
papaunus เนื้อตัวหนอนนุ่ม มีรสหวาน โปรตีนร้อยละ
30 เป็นแหล่งของไขมันและแร่ธาตุเหล็กและสังกะสี
มีเทศกาลประจ�ำปีให้นักท่องเที่ยวได้ชิมอาหารที่
ท�ำจากหนอนสาคู การศึกษาในเขตกึ่งแห้งแล้งของ
เม็กซิโกซึ่งเป็นพื้นที่ที่มีปัญหาด้านโภชนาการมากที่สุด
โดยใช้ตะบองเพชรมาเลี้ยงหนอนผีเสื้อที่นิยมกิน
มากที่สุด เมื่อวิเคราะห์คุณค่าทางโภชนะพบว่า
ตัวหนอนมีโปรตีนมากกว่าร้อยละ 60 ไขมันร้อยละ 50
ของน�้ำหนักแห้ง ซึ่งมีคุณค่าสูงกว่าพืชที่ใช้เลี้ยง
ผลการวิเคราะห์ค่าพลังงานของแมลงกินได้ 94 ชนิด
พบว่าร้อยละ50 มีค่าพลังงานมากกว่าถั่วเหลือง
ร้อยละ 87 มีค่าพลังงานมากกว่าข้าวโพด ร้อยละ 63
และ 70 มีค่าพลังงานมากกว่าเนื้อสัตว์และปลา
ตามล�ำดับ ในขณะที่เนื้อหมูและถั่วเหลืองมีค่าพลังงาน
สูงสุดในบรรดาเนื้อสัตว์ และพืชเท่ากับ 4,660 กิโลแคลอรี่
ต่อกิโลกรัม ข้าวโพดมีพลังงาน 3,700 กิโลแคลอรี่
ต่อกิโลกรัม (DeFoliart, 1999) ที่มหาวิทยาลัย Wageningen
ประเทศเนเทอร์แลนด์ มีการเลี้ยงหนอนนก (mealworm,
Tenebrio molitor L.) ระดับอุตสาหกรรม และน�ำมา
ประกอบอาหารหลายชนิด หลังการมาเข้าร่วมประชุม
เรื่องแมลงป่าไม้ที่ใช้เป็นอาหาร ที่จังหวัดเชียงใหม่
ในปี พ.ศ. 2551 จัดโดย FAO นอกจากนี้ที่ประเทศ
ฝรั่งเศส มีบริษัทที่ผลิตหนอนนกเป็นการค้า
ส�ำหรับประเทศไทย แมลงที่นิยมบริโภค ได้แก่
ตั๊กแตน แมลงดา ไข่มดแดง หนอนเยื่อไผ่ (หนอน
รถด่วน) ดักแด้หนอนไหม แมลงกุดจี่ แมลงกินูน
แมลงกระชอน แมลงตับเต่า จิ้งหรีด การระบาดของ
ตั๊กแตนปาทังก้าในปี พ.ศ. 2506 รัฐต้องสูญเสียเงิน
หลายร้อยล้านบาทในการป้องกันก�ำจัดแต่ไม่ได้ผล
การรณรงค์จับตั๊กแตนมากินเป็นอาหารในช่วงปี
พ.ศ. 2520-2524 ท�ำให้การระบาดลดลง เกิดอาชีพ
จับตั๊กแตนขาย นอกจากนี้ในปี พ.ศ. 2541 เกิดการ
ระบาดของตั๊กแตนโลคัสต้า ในนาข้าวและพืชไร่
204 แก่นเกษตร 40 : 203-206 (2555).
เขตภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนใต้ เกษตรกรมี
รายได้ดีจากการจับตั๊กแตนมาขาย การท�ำฟาร์มแมลง
กินได้มีจิ้งหรีดกับหนอนด้วงงวงมะพร้าวหรือด้วงสาคู
การท�ำฟาร์มจิ้งหรีดเริ่มตั้งแต่ปี พ.ศ. 2543 หลังจาก
คณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่นได้จัดอบรม
และส่งเสริมการเพาะเลี้ยงจิ้งหรีดให้กับเจ้าหน้าที่
ส่งเสริมและเกษตรกร ตลอดจนโรงเรียนต่างๆ เพื่อ
น�ำมาเป็นอาหารกลางวัน ปัจจุบันเกษตรกรได้ปรับ
เทคนิคและวิธีการเลี้ยงหลากหลาย จากเดิมเลี้ยง
ในบ่อซีเมนต์ขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 80 เซนติเมตร
สูง 50 เซนติเมตร (ภาพที่ 1 ก) มาเป็นการเลี้ยงในบ่อ
อิฐบล็อกสี่เหลี่ยม (ภาพที่ 1 ข) ในคอกไม้ที่ใช้ไม้อัด
หรือไม้เนื้อแข็ง มีขาเพื่อหล่อน�้ำกันมดและความสูง
เหมาะกับการปฏิบัติงาน ลดการปวดหลัง (ภาพที่ 1 ค)
ตลอดจนการเลี้ยงในลิ้นชักท�ำจากพลาสติกลูกฟูกท�ำ
เป็นชั้นแบบคอนโดมิเนียม (ภาพที่ 1 ง)
ฟาร์มจิ้งหรีดบ้านหรือแมลงสะดิ้ง (Acheta
domesticus) จ�ำนวน 42 บ่อ ที่มีการจัดการดีสามารถ
เลี้ยงได้ 7 รุ่นต่อปี รายได้มาจากการขายตัวจิ้งหรีดสด
ขายไข่จิ้งหรีด และมูลจิ้งหรีด (ภาพที่ 2) ตัวจิ้งหรีดสด
ได้รุ่นละ 1.3-1.4 ตัน (กิโลกรัมละ 75-85 บาท) ก่อน
เก็บเกี่ยวมีการวางขันพลาสติกบรรจุแกลบเผาและดิน
ปลูกพืชเพื่อให้จิ้งหรีดวางไข่ ราคาไข่ขันละ 50 บาท ได้
จ�ำนวนไข่ 700 ขันต่อรุ่น นอกจากนี้ผู้เลี้ยงจะกวาดมูล
จิ้งหรีดในบ่อเลี้ยงบรรจุกระสอบปุ๋ย ได้ 100 ถุงต่อรุ่น
ถุงละ 35-40 บาท ผู้ซื้อนิยมน�ำไปเป็นปุ๋ยใส่นาข้าว
หรือแปลงผัก สรุปรายได้ต่อรุ่น (45-60 วัน) เท่ากับ
143,000 บาท ต้นทุนประมาณร้อยละ 50 เป็นค่า
อาหาร ผู้เลี้ยง 2 คน ท�ำงานวันละ 4 ชั่วโมง เวลา
45 วัน ยกเว้นช่วงฤดูหนาว ใช้เวลา 60 วัน
ภาพที่ 1 ลักษณะของบ่อเลี้ยงจิ้งหรีด (ก) บ่อซีเมนต์ขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 80 เซนติเมตร สูง 50 เซนติเมตร (ข) บ่ออิฐบล็อก
สี่เหลี่ยม (ค) คอกไม้ที่ใช้ไม้อัดหรือไม้เนื้อแข็ง มีขาเพื่อหล่อน�้ำกันมด (ง) ลิ้นชักท�ำจากพลาสติกลูกฟูกท�ำเป็น
ชั้นแบบคอนโดมิเนียม
KHON KAEN AGR. J. 40 : 203-206 (2012). 205
การตลาดแมลงกินได้
ตลาดรับซื้อ ขายส่งและขายปลีกแมลงกินได้
คือตลาดโรงเกลือ จังหวัดสระแก้ว และตลาดกลาง
จังหวัดกาฬสินธุ์ ส่วนตลาดไทย จะซื้อแมลงบางส่วน
มาจากตลาดโรงเกลือที่มีธุรกิจนับพันล้านบาทต่อปี
รับซื้อแมลงกินได้จากทั่วประเทศและน�ำเข้าปีละร้อย
ล้านบาทจากประเทศเพื่อนบ้าน เช่น กัมพูชา ที่ตลาด
กลางจังหวัดกาฬสินธุ์ จะมีพ่อค้าน�ำแมลง เช่น ตั๊กแตน
แมลงดา ดักแด้ไหม จิ้งหรีด และสินค้าอื่นๆ เช่น ปลา
กุ้ง หอย กบ นก จากตลาดโรงเกลือมาขาย ส�ำหรับ
ฟาร์มจิ้งหรีดในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ มีการน�ำ
ผลผลิตไปขายที่ตลาดโรงเกลือ ตลาดกลางจังหวัด
กาฬสินธุ์ หรือน�ำไปขายที่กลุ่มวิสาหกิจชุมชน
บ้านมะค่า อ�ำเภอกันทรวิชัย จังหวัดมหาสารคาม ซึ่ง
จะรับซื้อจิ้งหรีดวันละ 1-1.5 ตัน ราคาแมลงสะดิ้ง
กิโลกรัมละ 75-85 บาท ส่วนจิ้งหรีดทองด�ำ กิโลกรัมละ

Kết quả (Việt) 2:

. Khon Kaen AGR J. 40: Essence Nông nghiệp 40:... 203-206 (2555) 203-206 (2012) Khon Kaen AGR J. 40: 203-206 (2012) 203.
tính bền vững của các loài côn trùng ăn được
quan điểm. Đạo đức đẹp 1
1 sinh học kiểm soát Trung tâm Nghiên cứu Quốc gia Autry. Vùng Đông Bắc Khon Kaen University
. PO Box 181, Khon Kaen 40.002
Trung tâm Quốc gia Nghiên cứu sinh học kiểm soát, Upper Trung tâm Khu vực Đông Bắc, Đại học Khon Kaen,
PO Box 181 Khon Kaen, 40.002
văn hóa tiêu thụ các loài côn trùng ở nhiều quốc gia
côn trùng ăn được rất giàu protein, năng lượng. Vitamin
và khoáng chất trong Angola phân tích
sâu bướm ăn Macrotermes subhyalinus và
ấu trùng mọt. Rhynchophorus phoenicis cho thấy
một sức mạnh 561 mã lực và 613 calo mỗi 100 gram của
ấu trùng mọt và sâu Cecropia Usta nữ thần khiêu vũ và hát
chứa kẽm, thiamin và Beaufort trong thu nhập cao hơn. Sâu bướm Cecropia
nhiều chất sắt, với sâu Nigeria Cecropia Cirina
Forda bán trong giá thị trường là gấp đôi
của thịt. Ở Nam Phi, người ta ăn Mopanie
Worm, một con sâu Cecropia gonimbrasia belina
axit amin trong ấu trùng khô lysine, tryptophan và
methionine nhiều cho con sâu này đã ảnh hưởng đến
doanh số bán hàng thịt bò ở Zimbabwe đang bán con sâu
trong. các ngành công nghiệp cũng đủ Thịt bò tươi
phân tích các chất dinh dưỡng bướm đêm
Macrotermes falciger thấy rằng protein và chất béo
, 41,8 và 44,3 phần trăm trọng lượng khô. Năng lượng cao
761 Kilo calo mỗi 100 g (với điều kiện là không có tro)
tại Nhật Bản ăn châu chấu từ gạo. Hầu hết
các loài O. japonica Oxya yezoensis và bán
của các cửa hàng và nhà hàng. Ấu trùng
của ong và về. Ăn chín tới mush Các Kua Guinea
worm ăn cao lương. Rhynchophorus ferrugineus
Papaunus Worm-ngọt protein thân trăm mềm,
30. Một nguồn chất béo và khoáng chất sắt và kẽm,
có một lễ hội hàng năm, nơi du khách có thể thưởng thức món ăn
làm từ giun cao lương. Trong khu vực bán khô cằn của
Mexico, đó là các khu vực có vấn đề lớn chất dinh dưỡng
, sử dụng xương rồng để nuôi sâu bướm ăn
nhiều nhất. Khi phân tích các giá trị dinh dưỡng mà
các protein sâu hơn 60 phần trăm chất béo, 50 phần trăm
trọng lượng khô. Các loài có giá trị cao hơn, trong đó
phân tích mức tiêu thụ năng lượng của các loài côn trùng ăn được, 94 loài
cho thấy 50 phần trăm. Các năng lượng hơn so với đậu tương
, năng lượng nhiều hơn 87 phần trăm so với một ngô 63 phần trăm
và 70 có nhiều năng lượng hơn so với thịt và cá
, tương ứng. Trong khi thịt lợn và đậu nành năng lượng quý giá
trong cơ thể. Còn các nhà máy của 4660 calo kg
mỗi kg. Năng lượng ngô 3.700 calo kg
mỗi kilogram (DeFoliart, 1999) tại trường Đại học. Wageningen
Hà Lan đảo Terminal. Có chán đến sâu (Giống sâu trong bột,
molitor L. Tenebrio) ngành công nghiệp. Và lấy
nhiều nấu ăn Sau khi tham dự một hội nghị
về côn trùng rừng làm thực phẩm. Chiang Mai
trong năm 2551, do FAO tổ chức ngoài
nước Pháp. Một con sâu là một công ty kinh doanh sản xuất
đối với Hoa Kỳ. Tiêu thụ côn trùng Bao gồm cả
châu chấu, trứng kiến แ sâu mlgda tre (worm
Express) tằm nhộng, côn trùng, giảm thiệt hại côn trùng Lyrics
phá hoại dế Tap Tao dế trũi côn trùng của
rừng châu chấu Sega trong năm 2506 nhà nước đã bị mất tiền
, hàng trăm triệu baht. nhưng không hiệu quả trong việc ngăn ngừa
châu chấu vận động bắt để ăn trong năm
BE 2520-2524 Các dịch giảm Sinh nghề
đánh bắt châu chấu bán Cũng trong năm 2541, một
đợt bùng phát của châu chấu Locust mắt. Rice và Dòng cây trồng
204 chất Nông nghiệp 40: 203-206 (2555).
Vùng Đông Bắc Nam. Nông dân đang
thu hút châu chấu để bán. Nuôi côn trùng
là dế ăn và sâu mọt dừa hoặc cao lương bọ
nuôi dế từ năm 2543, sau khi
Hội đồng Nông nghiệp. Trường đã tổ chức
và phát huy nền văn hóa của chính quyền dế để
thúc đẩy và nông dân. Cũng như nhiều trường khác nhau Để
mang lại một bữa ăn trưa Hiện nay, nông dân đã thích nghi
trong các kỹ thuật khác nhau và phương pháp. Từ cùng một đảng
trong xi măng xe tăng đường kính 80 cm,
chiều cao 50 cm (Hình 1) ra ao
khối gạch (Hình 1b) trong veneer gỗ paddock
hoặc gỗ rắn. Tôi có hai chân với nước, kiến và cao
hiệu suất cho đau lưng dưới (hình 1)
, cũng như nâng cao ngăn kéo được làm bằng nhựa sóng để
nhà chung cư tầng (Hình 1d. )
dế ngôi nhà trang trại hoặc côn trùng Sadigg. (Acheta
domesticus) 42 giếng đã được quản lý tốt để
nâng cao bảy thế hệ mỗi năm doanh thu từ việc bán dế sống
bán Akehigghrid. Dế và thông tin (Hình 2) Sống Cricket
phiên bản 1,3-1,4 mỗi tấn (75-85 baht cho mỗi kilogram) trước khi
thu hoạch được đưa bát nhựa đốt trấu và đất
trồng cây để đẻ trứng dế bát tại 50 baht. Các
số trứng mỗi 700 phiên bản cũng thắt chặt các bên sẽ quét các phân
ao, túi dế 100 bao phân bón cho một mùa giải
35-40 baht mỗi người mua túi Thường được dùng làm phân bón lúa đầu vào
hoặc chuyển đổi. rau Các thế hệ thu nhập (45-60 ngày) bằng
143.000 baht, khoảng 50 phần trăm của chi phí
thức ăn, thức ăn cho hai người làm việc bốn giờ mỗi ngày trong
45 ngày, trừ thời điểm mùa đông đã dành 60 ngày
tại một lần xuất hiện. ao Cricket (a) đường kính bể xi măng 80 cm, chiều cao 50 cm (b) giếng chặn
hình chữ nhật (c) veneer gỗ ổn định hoặc gỗ rắn. Tôi có hai chân vào nước và con kiến (d), ngăn kéo bằng nhựa sóng vào
sàn chung cư
Khon Kaen AGR J. 40:.. 203-206 (2012) 205
ăn được thị trường côn trùng
mua thị trường. Côn trùng ăn được bán buôn và bán lẻ
là muối. Tỉnh Sa Kaeo Và chợ trung tâm
tỉnh của thị trường Thái Lan để mua một số lỗi
từ kinh doanh muối, với tỷ baht mỗi năm
để mua các loài côn trùng ăn được nhập khẩu từ khắp nơi trên đất nước và mỗi năm hàng trăm
triệu baht từ các nước lân cận như Campuchia. Thị trường
trung tâm tỉnh Merchants là loài côn trùng như châu chấu
, dế, tằm nhộng แ mlgda và các sản phẩm khác như cá,
tôm, sò, ếch, chim của muối bán. Đối với
các trang trại dế ở vùng Đông Bắc. Đưa
sản xuất muối trên thị trường. Chợ trung tâm tỉnh
Kalasin Hoặc đưa đến cộng đồng doanh nghiệp
Ban Kha. Kantharawichai Maha Sarakham Mà
sẽ được mua 1-1,5 tấn mỗi ngày dế côn trùng Sadigg
75-85 baht mỗi kg mỗi kg vàng và dế đen.